Rok 2025 zaczyna się od prawdziwej rewolucji. Na festiwalu Sundance, gdzie rozkwitają nie tylko...

Windows, Mac OS czy może Linux
Niekończące się konfrontacje Windows vs Macintosh vs Linux to jeden z ulubionych tematów osób interesujących się softwarem, w szczególności zaś systemami operacyjnymi. Jeszcze kilka lat temu Microsoft z systemem Windows posiadał około 80% rynku, Apple macOS około 15%, zaś GNU/Linux-based OS zajmowały około 3%. Czy jednak rzeczywiście jest tak, że Windows zawsze będzie najlepszy, na komputerach Apple będzie się pracowało trudno, a system Linux jest przeznaczony dla garstki zapaleńców? Z pewnością nie! Sprawdź nasz krótki przewodnik, zanim wybierzesz swojego faworyta.
Czego dowiesz się z tego artykułu:
- Do czego służy system operacyjny?
- Czym wyróżnia się Windows, Linux i MacOS?
- Jak wypadają poszczególne systemy operacyjne, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo, kompatybilność z aplikacjami, łatwość korzystania i koszty?
Czym właściwie jest system operacyjny?
Profesjonalną definicję systemu operacyjnego bez trudu znajdziesz na Wikipedii, więc tutaj ją sobie darujemy. Przekładając ją jednak na łatwy do zrozumienia język, można jednak powiedzieć, że system operacyjny odgrywa rolę pośrednika między użytkownikiem a zainstalowanymi aplikacjami, oferując interfejs graficzny i pozwalając użytkownikowi na wchodzenie z nimi w interakcję. Dzisiaj nowoczesne systemy oferują znacznie więcej, ponieważ producenci wyposażają je w preinstalowane oprogramowanie pozwalające na działania nawet bez wgrywania dodatkowych programów. Zarówno macOS i Windows, a także Linux są wyposażone w aplikacje:
- zwiększające bezpieczeństwo,
- pozwalające na edycję grafiki i wideo,
- umożliwiające edycję tekstu,
- umożliwiające odtwarzanie nagrań.
System operacyjny wspiera również użytkownika w codziennym użytkowaniu komputera poprzez automatyczne update’y, które dbają o stabilność platformy. OS pilnuje też aktualności sterowników (poza Linuxem, gdzie sterowników po prostu nie ma), zapewniając prawidłowe działanie monitora, karty graficznej, czy procesora. Można powiedzieć, że to jedyne obowiązkowe oprogramowanie, jakie musisz posiadać na swoim komputerze PC lub laptopie.
Czy istnieje najlepszy system operacyjny na całym świecie? Krótkie porównanie Windows, macOS i Linux
Mając w pamięci najważniejsze obecnie systemy operacyjne, przyjrzyjmy się im bliżej. Jakie są najważniejsze różnice między nimi, a gdzie leżą podobieństwa. Już na starcie warto wskazać na popularne opinie użytkowników o każdej platformie:
- Windows jest łatwy w użyciu przez osoby bez doświadczenia i można z niego korzystać praktycznie od razu po instalacji.
- Linux jest chętnie wykorzystywany przez developerów, ponieważ został fabrycznie wyposażony w wiele przydatnych narzędzi, poza tym gwarantuje wysoki poziom bezpieczeństwa.
- Zwolennicy systemu macOS często zwracają uwagę na niedoścignioną wydajność sprzętów Apple oraz ich jakość.
Oczywiście powyższe wyliczenie to maksymalne uproszczenie, które nie oddaje specyfiki tych systemów. Każdy z nich ma bowiem swoje mocniejsze i słabsze strony. Ich znajomość pozwoli wybrać platformę bardziej świadomie.
Czym wyróżnia się system Linux?
System Linux został opracowany w 1991 roku przez Linusa Torvaldsa (nazwa OS pochodzi zresztą od połączenia słów Linus i Unix). Jest platformą typu open source i na przestrzeni lat urósł do rangi jednego z najlepiej rozpoznawalnych systemów operacyjnych. W przeciwieństwie do systemów macOS i Windows Linux ma otwartą strukturę, co skutkuje powstawaniu niezliczonej ilości nowych odsłon programu. Do jego głównych cech można zaliczyć:
- strukturę open-source, co pozwala na współpracę developerów z całego świata,
- ogromne możliwości customizacji systemu, ponieważ na przestrzeni ostatnich lat ukazuje się coraz więcej odsłon Linuxa, (ang. Distributions), do najpopularniejszych zaliczają się m.in. Debian, Ubuntu, Mint i Fedora,
- wysoką stabilność i błyskawiczne reakcje developerów na wykryte luki i zagrożenia,
- regularne ulepszenia prowadzą do sprawnego zarządzania zasobami.
Co oferuje macOS?
System macOS powstał na bazie Unixa, dlatego dzieli wiele aspektów z darmowym Linuxem. Opracowany w 1984 roku pierwotnie był znany jako OS X. Oferowany razem z komputerami macBook i iMac, nie jest kompatybilny z żadnym innym hardwarem. Głównymi wyróżnikami macOS są:
- przejrzysty pulpit dzięki wykorzystaniu modułu Dock pozwala na błyskawiczne zlokalizowanie żądanych zasobów,
- unikalny system zarządzania plikami pozwala na łatwą nawigację,
- integracja z chmurą iCloud pozwala na maksymalizowanie kompatybilności między różnymi urządzeniami tej samej firmy,
- wysoki poziom bezpieczeństwa dzięki relatywnie niewielkiej liczbie szkodliwego oprogramowania.
Specyfika systemów Microsoft Windows
System Windows wyewoluował z platformy o minimalistycznym designie, czyli MS-DOS w 1985 roku. Celem firmy Microsoft było dostarczenie systemu operacyjnego, który będzie przyjazny dla użytkownika. Do popularnego wówczas DOS-a dodano warstwę graficzną GUI (ang. Graphical User Interface) i w ten sposób stworzono system dostępny dla „zwykłego” użytkownika.
Przez lata system Windows przechodził niejedną ewolucję. Pierwszą jego odsłoną był Windows 1.0, najnowsze to Windows 10 i Windows 11. OS od firmy Microsoft wyróżnia się przede wszystkim:
- minimalnymi potrzebami w zakresie konfiguracji, Windows jest niezwykle przyjazny dla użytkowników,
- wbudowanym programem antywirusowym oferującym podstawowe zabezpieczenia przed szkodliwym oprogramowaniem,
- intuicyjnym menu Start, które od razu daje dostęp do wielu przydatnych funkcji i ustawień,
- kompatybilnością z wieloma programami, grami komputerowymi,
- automatycznym tworzeniem kopii zapasowych danych na wypadek awarii lub przypadkowego usunięcia plików.
Na marginesie warto wspomnieć, że oba systemy — Windows i macOS otrzymały wirtualnego asystenta. W pierwszym przypadku jest to Cortana, w drugim, Siri. Przynajmniej na razie Linux jest pozbawiony tego rozwiązania.
Sprawdź też wpis na blogu Soft360: Jak na nowo zainstalować system Windows? Praktyczny poradnik reinstalacji.
Kompatybilność systemów
System Windows jest najlepiej zoptymalizowany pod względem kompatybilności. Jego ogromna popularność powoduje, że nie ma drugiego systemu, który obsługiwałby równie dużo programów użytkowych. To także świetny wybór dla graczy. MacOS prezentuje się pod tym względem skromniej, za to oferuje większą wydajność w wielu testach.
Jeśli rozważasz przesiadkę na Linuxa, pamiętaj, że zadziała na nim znacznie mniej programów, niż w przypadku pozostałych systemów. Sprawę nieco komplikuje mnogość dostępnych odsłon OS, ponieważ w każdym z nich kompatybilność może wyglądać nieco inaczej.
Bezpieczeństwo i stabilność
Linux jest powszechnie uważany za najbardziej stabilny i jednocześnie najbezpieczniejszy system. Wynika to przede wszystkim z jego otwartej struktury. Ewentualne błędy można łatwo zgłosić, a także usunąć i przebiega to znacznie szybciej niż w przypadku komercyjnych systemów operacyjnych.
Regularne aktualizacje zabezpieczeń są przeprowadzane również w macOS. Z uwagi na fakt, iż system działa wyłącznie na Macintoshach, przełamania ochrony zdarzają się rzadko.
Pomimo całej swojej optymalizacji Windows prezentuje się w tym aspekcie wyjątkowo słabo. Oprogramowanie na ten OS jest tworzone przez wielu twórców, więc i ryzyko nieautoryzowanego dostępu do zasobów jest większe. Jest to też najpopularniejszy OS na świecie, więc nie ma co się dziwić, że to właśnie na niego projektuje się najwięcej szkodliwego oprogramowania.
Wydajność pracy
Jeśli chodzi o wydajność zwykłej, codziennej pracy, to Windows wyprzedza swoich konkurentów. Obsługuje wręcz niewyobrażalną liczbę aplikacji, a developerzy mogą łatwo zaprojektować swój program tak, aby środowisko Windows było dla aplikacji natywne. Choć Windows posiada wbudowany system wprowadzania komend (ang. Command Line Interface Tool), jest on rzadko wykorzystywany, ponieważ użytkownicy otrzymują formularz instalacyjny Interface Wizard. Co więcej, OS może otrzymać rozbudowę funkcjonalności gamingowej poprzez instalację pakietów DirectX, które optymalizują pracę CPU i GPU.
Komputery Mac oraz inne urządzenia producenta tworzą jeden, spójny ekosystem, co stanowi ogromną przewagę nad innymi platformami. Są wyposażone w wiele przydatnych programów, jak Productivity Suite, czy aplikacje do otwierania plików PDF, edycji zdjęć, wideo i plików muzycznych.
Funkcjonalność Linuxa jest dosyć mocno ograniczona w porównaniu w Windowsem i macOS. Platforma oferuje wsparcie dla znacznie mniejszej liczby programów, więc aby można było uruchomić znane narzędzia, trzeba się trochę nakombinować. Służy do tego chociażby oprogramowanie Wine, które umożliwia odpalanie na Linuxie aplikacji przeznaczonych natywnie na Windowsa. Warto też zapoznać się przynajmniej z podstawami interfejsu Command Line, ponieważ w przypadku Linuxa bywa on często potrzebny na etapie instalacji.
Skróty klawiszowe i układ klawiatury
Skróty takie, jak Ctrl+C, czy Ctrl+V w Windowsie zna praktycznie każdy. W przypadku maca inne będą zarówno skróty, jak i cały układ klawiatury. Jako przykład można wskazać przycisk Enter, który w macOS służy do zmiany nazwy pliku. Z kolei spacja służy do szybkiego podglądu, zaś krzyżyk obecny w prawym górnym rogu aplikacji powoduje jej uśpienie, a nie zamknięcie. Jeśli chodzi o Linuxa, to skróty klawiszowe w dużej mierze przypominają te z Windowsa.
Oczywiście możesz uznać, że to tylko detale, ale w nawale pracy znajomość skrótów i bezwzrokowego pisania na klawiaturze przydaje się znakomicie. Jeśli chcesz zamienić jedno urządzenie na inne (z innym OS), będziesz potrzebował nieco czasu, aby się przyzwyczaić.
Łatwość użycia
Niezależnie od tego, czy korzystasz z najnowszego macBooka Pro, czy peceta z Windowsem 10/11, oba systemy operacyjne są łatwe w obsłudze i można z nich korzystać praktycznie od razu po uruchomieniu komputera. W przypadku Linuxa wiele zależy od wybranej wersji OS. Dystrybucje takie, jak Ubuntu, BigLinux , czy Linux Mint różnią się niewiele od popularnych systemów operacyjnych. Z kolei odsłona Arch wymaga sporej wiedzy informatycznej.
Cena
W przypadku Linuxa system jest całkowicie darmowy, więc korzystanie z niego nie wiąże się z żadnymi kosztami. Cena Windowsa zależy od wybranej wersji oprogramowania, ale obecnie nie są one drogie. W sklepie Soft360 system Windows 10 kupisz za niespełna 200 zł. System Windows 11 kosztuje od niespełna 300 do nieco ponad 500 zł.
Systemy operacyjne z naszej oferty
Jeśli chodzi o macOS, to sam system nie kosztuje nic, ponieważ platforma jest dostarczana razem ze sprzętem. Za to MacBooki są dosyć drogie (sporo droższe niż pecety o porównywalnych możliwościach).
Słowo podsumowania. Który system operacyjny wybrać?
Na pytanie o najlepszy system operacyjny trudno odpowiedzieć jednoznacznie, ponieważ wiele zależy od tego, czego oczekujesz od platformy i ile pieniędzy chcesz na nią przeznaczyć.
Jeśli szukasz przede wszystkim łatwego korzystania ze sprzętu, radzimy wybrać system Windows. MacOS to dobry wybór, jeżeli na co dzień korzystasz z kilku sprzętów Appla i chcesz, aby współpracowały ze sobą. Budżetową alternatywą — choć wymagającą nieco więcej wiedzy — będzie Linux.