Którą wersję Windowsa 10 powinien wybrać zaawansowany użytkownik?

Mimo tego, że Windows 10 jest na rynku od lat, a jesienią roku 2021 debiutował jego następca, to grono użytkowników wysłużonego Okienka wcale nie maleje. Skąd taki stan rzeczy? To proste. Jeśli szukasz systemu operacyjnego dostosowanego do swoich potrzeb, który łatwo skonfigurować to Dziesiątka w roku 2022 zdecydowanie wciąż jest opcją godną polecenia.

Warto jednak pamiętać, że Windows 10 występuje w różnych odmianach bądź wariantach, co prawdopodobnie komplikuje wybór dla użytkowników mniej obeznanych z komputerowymi zawisłościami - szczególnie sprzętowymi. W niniejszej rozprawce pochylimy się między innymi nad tym, jak wygląda optymalizacja i zaawansowane zarządzanie systemu Windows 10 skierowanego do profesjonalnego użytku. Czy za takim rozwiązaniem kryją się jakieś nowe funkcje niedostępne dla zwykłych śmiertelników? W który wariant warto zainwestować?

Wprowadzenie do systemu Windows 10

Windows 10 zadebiutował 29 lipca 2015. Od tego czasu dał się poznać jako uniwersalny, intuicyjny, szybki, a przede wszystkim nowoczesny system operacyjny. W ogólnym rozrachunku nawet dla osób mniej zaawansowanych zarządzanie systemem nie sprawia większych problemów - stąd też tak dużo osób sięga właśnie po rozwiązanie Microsoftu.

Początkowo do popularyzacji Dziesiątki miała przyczynić się możliwość darmowej aktualizacji komputerów ze starszym systemem do najnowszego produktu giganta z Redmond. Co jednak ciekawe, początkowo tylko nieliczni użytkownicy korzystali z tej opcji. W rezultacie droga na szczyt była dość mozolna i Windows 10 wyprzedził wysłużoną Siódemkę w ilości obsługiwanych komputerów dopiero w 2018 roku.

Dziś najpopularniejsze są dwie wersje Windows 10: Home i Professional. Względem Windows 7 to duże uproszczenie, bowiem występował on w dużo większej liczbie wariantów. W rezultacie współcześnie zwykły użytkownik ma mniej dylematów do rozważenia.

Czym się różni Windows 10 Pro od Home?

Wariant Home przede wszystkim pozwala przystosować Windows do użytku osobistego w domu. Jednak w brew ogólnej opinii nie posiada on ścisłych ograniczeń zastosowania. W konsekwencji Home można spokojnie używać na komputerze służbowym. Restrykcje licencyjne pojawiają się dopiero w przypadku aplikacji biurowych Office - wato o tym pamiętać.

Natomiast instalacja systemu Windows 10 Pro ma szczególne uzasadnienie w przypadku użytkowników biznesowych. Podobnie jak w przypadku Home również z pomocą Pro łatwo skonfigurować urządzenie. Dlatego z tej wersji jak najbardziej mogą korzystać użytkownicy domowi, uczniowie i studenci.

Niemniej jako, że użytkownicy domowi nie potrzebują dostępu do zaawansowanych ustawień administracyjnych, tak dopiero Windows 10 Pro udostępnia narzędzia do obsługi komputerów w sieci firmowej. Jednocześnie pozwala też zarządzać mechanizmami Windows update, gdzie aktualizacje można ręcznie odroczyć. A wszystko to, aby zapewnić wydajne i bezpieczne działanie systemu.

Systemy kierowane do grona profesjonalistów

Obecnie, wd. statystyk Steam Hardware Survey spośród wszystkich okienek Microsoftu odsetek zainstalowanych Windows 10 wynosi ok. 76%. Nic dziwnego, bo dla graczy tudzież osób ogólnie ceniących rozrywkę jest to znakomity system operacyjny.

Niestety dane zaczerpnięte z platformy Steam to wyłącznie urywek większego obrazu. Pamiętajmy, że istnieje pokaźna liczba użytkowników wybierająca konkretny system ze względu na jego zaawansowane możliwości w profesjonalnych zastosowaniach.

Dlatego wydano kilka różnych wariantów Windows 10 na komputery osobiste. Jest to konieczne, aby optymalnie zarządzać systemem i jego zasobami zależnie od scenariusza użytkowego - a tych jest całkiem sporo, dlatego najpierw warto przyjrzeć się, co oferuje każda wersja systemu.

Windows 10 Pro for Workstations

W kontekście stacji roboczej, chcąc usprawnić działanie swojego komputera w miejscu pracy, należy chwycić za rozwiązanie stworzone do obsługi zaawansowanych narzędzi, ponieważ z doświadczenia wiemy, że tylko nieliczni użytkownicy mają, tak wyśrubowane wymagania, jak właściciele stacji roboczych - animatorzy, graficy, programiści.

Według zapewnień producenta Pro for Workstations to najwydajniejszy jak dotąd system Windows z numerkiem 10. Jego zaawansowane możliwości pozwalają na obsługę sprzętu komputerowego nowej generacji z maksymalnie 4 procesorami w towarzystwie 6 TB pamięci. Pozwala to przystosować Windows do wytężonej pracy z aplikacjami potrafiącymi solidnie obciążyć regularnego peceta.

Natomiast bezpieczne działanie systemu zapewnia ochrona danych klasy serwerowej. Pro for Workstations pozwala administrować dyskami w sposób niedostępny dla zwykłej wersji Windows. W konsekwencji użytkownik może stworzyć odporny na błędy i bardzo pojemny magazyn danych. Przykładowo system plików ReFS sprawdza, czy dane na tych dyskach nie są uszkodzone, i w razie potrzeby podejmuje próbę ich naprawy. W konsekwencji Pro for Workstations to wariant, który umożliwia optymalnie skonfigurować system pod kątem nienagannej stabilności pracy.

Windows 10 Enterprise

Następnie należy wspomnieć o Enterprise – wariant systemu operacyjnego stworzonego dla dużych firm, przedsiębiorstw i korporacji. Enterprise doposażono w narzędzia przydatne do monitorowania systemu Windows 10, które doceni każda z wymienionych instytucji. Wszystko po to, aby zapewnić wydajne narzędzie pracy.

Ułatwiając pracę zdalnym pracownikom w systemie Windows 10 Enterprise znajdziemy unikalne funkcje, umożliwiające dostęp do wewnętrznej sieci firmy na zasadach podobnych do działania VPN. Narzędzia do monitorowania systemu pozwalają zarządzać wirtualnymi pulpitami za pośrednictwem platformy Azure. Nad bezpieczeństwem plików w systemie pieczę sprawuje funkcja AppLocker, która pozwala administratorom blokować dostęp do określonych aplikacji. Warto pamiętać również o zaawansowanej ochronie Windows Defender.

Finalnie Microsoft udostępnia jeszcze wersję Enterprise LTSC (Long Term Servicing Channel) do obsługi zaawansowanych narzędzi wymagających długoterminowych aktualizacji serwisowych, a które nie korzystają z wielu aplikacji dostępnych w regularnym systemie Windows 10. Komputery takie zwykle wykonują jedno konkretne i ważne zadanie. Należą do nich ATMS, systemy w punktach sprzedaży lub komputery kontrolujące sprzęt medyczny.

Windows 10 dla edukacji

Windows 10 Education to wersja dla uczniów, studentów i placówek edukacyjnych, zawierająca zaawansowane zarządzanie systemem znane z Enterprise. Jedną z głównych różnic między nimi jest znacznie niższy koszt wdrożenia systemu Windows 10 dla szkół. Jednocześnie posiada aplikacje zorientowane na edukację, oferując spersonalizowany system nauki ułatwiając pracę nauczycieli. Systemem Windows 10 Education zainteresują się także studenci ze względu na zastosowane zabezpieczenia, co czyni ten wariant bardziej niezawodną wersją niż przykładowo bazowy Home.

Windows 10 Education posiadają wersję rozszerzoną Pro Education. Pro ma zapewnić bezstresową współpracę dla szkół, bez konieczności przechodzenia przez licencję, na zasadzie preinstalacji tego wariantu na nowych urządzeniach. Co istotne obie wersje Windows 10 dla szkół posiadają funkcję automatycznego dołączania komputerów do domeny szkolnej i dostosowanie usługi Windows Update, aby uniemożliwić jej ponowne uruchamianie w godzinach szkolnych.

Inne warianty systemu Windows 10

Nieliczni użytkownicy znają czy pamiętają bardziej "egzotyczne" warianty Windows 10. Przykładowo w przeszłości Microsoft posiadał odsłonę Windows 10 Mobile. Był to system zorientowany na obsługę smartfonów i tabletów. W pewien sposób kontynuował pomysł wcześniejszego Windows Phone. Mobile jest już systemem nierozwijanym. Zakończenie wsparcia technicznego nastąpiło 14 stycznia 2020 roku.

Natomiast z rozwiązań nieco nowszych Microsoft przygotował system IoT Enterprise mający zapewnić wydajne rozwiązanie z zakresu Internet of Things oraz IoT Core, czyli opcję dla mikrokomputerów Raspberry Pi 2. Jednakże w tym przypadku mamy styczność z narzędziami dla bardzo wąskiego grona profesjonalistów działających przykładowo w przemyśle. Dlatego ten wariant Okienka pozostaje daleko poza zainteresowaniem zwykłego czy nawet biznesowego konsumenta.

Wypada jednocześnie wspomnieć słowem o tym, że Microsoft posiada w swojej ofercie system Windows skrojony wyłącznie do obsługi urządzeń serwerowych. Jest to temat zupełnie osobny, wart dokładnego opisania w własnym wpisie blogowym.

Zaawansowane zarządzanie systemem

Chcąc dodatkowo usprawnić działanie swojego komputera warto poznać ukryte możliwości jakie oferuje Dziesiątka. I nie chodzi nam wyłącznie o skróty klawiaturowe w systemie tudzież zarządzanie woluminami i systemami plików. W tym wypadku na początek polecamy poznać 10 przydatnych trików dla zaawansowanych użytkowników. Przykładowo, mało kto pamięta, że Windows 10 można zarządzać zarówno z poziomu interfejsu graficznego oraz poziomu wiersza poleceń.

To jednak wierzchołek góry możliwości, jakie mogą zainteresować zaawansowanych użytkowników. Ukryte możliwości są całkiem spore, ale wypada powiedzieć też trochę o rzeczach bardziej oczywistych a które przekonują do wybrania "profesjonalnego" Okienka. Przykładowo z poziomu administratora OS pozwala monitorować wydajność i aktywność oraz zarządzać mechanizmami Windows Update, Windows Defender. W ogólnym skrócie to, co może zainteresować bardziej zaawansowanych użytkowników to:

• narzędzia do konfigurowania systemu i zarządzania komputerem,

• narzędzia do monitorowania systemu i planowania w nim zadań,

• narzędzia do monitorowania bezpieczeństwa i zarządzania nim w systemie,

• zarządzanie użytkownikami i grupami lokalnymi w systemie,

• zarządzanie bezpieczeństwem plików w systemie,

• zarządzanie napędami dyskowymi w systemie,

• konsole i aplety systemu oraz polecenia powłoki systemu.

Która Dziesiątka lepsza?

Różnice między wersją komercyjną Pro a wersją Home systemu Windows 10 dla indywidualnego użytku polegają przede wszystkim na większej ilości funkcjonalności dla profesjonalnych zastosowań. Na ten przykład Windows 10 Pro świadczy zakres usług na polu szyfrowania danych.

Windows 10 Home polecimy osobom korzystającym z komputera wyłącznie w podstawowy sposób. Natomiast Professional dedykowany jest właścicielom małych i średnich firm, a także freelancerom, którzy od komputera oczekują szerszej funkcjonalności. Przykładowo domowy Windows 10 nie pozwala pracować w domenie ani korzystać z modułu Hyper-V (oprogramowanie stosowane do wirtualnych maszyn). Dlatego Windows 10 w wersji Pro przemówi do grafików, programistów, a także osób korzystających intensywnie z rozwiązań w chmurze.

Natomiast Windows 10 Enterprise ma kilka możliwości, które ułatwiają specjalistom IT zarządzanie systemem Windows 10 w przypadku masowej instalacji lub jego migracji w ustandaryzowany i prosty sposób. To i wiele więcej funkcji pozwala optymalnie zarządzać systemem w środowisku firmowym, co może przełożyć się na realne oszczędności w dłuższym okresie czasu.

Finalnie Windows 10 Pro for Workstations znakomity system operacyjny dla stacji roboczych, gdzie użytkowane są aplikacje zużywające znaczne ilości zasobów. Do tego system Jest w stanie płynnie obsługiwać duże ilości danych bez dławienia się. Z zasady zapisywanie i przesyłanie plików w takim systemie powinno odbywać się w sposób błyskawiczny oraz bezpieczny, przy jak najbardziej optymalnym wykorzystaniu dostępnych zasobów.

O wymaganiach systemu słów kilka

Nim przejdziemy do podsumowania wypada powiedzieć jeszcze coś o wymaganiach sprzętowych. Jest to o tyle ważne, bowiem po stronie Microsoftu można zauważyć pewne niedopowiedzenie. Z oficjalnej rozpiski producenta minimalne wymagania sprzętowe Windows 10 generalnie prezentują cię, co najmniej skromnie.

Czy wobec tego można cieszyć się domowym lub profesjonalnym Windows 10 na komputerze z leciwym Pentium 4? Niestety są to wymagania konieczne wyłącznie do zainicjowania i przeprowadzenia procesu instalacji systemu. Komputer wyprodukowany przed 2010 rokiem, czyli posiadający sporo lat na karku, nie pozwoli na komfortowe użytkowanie OS'u czy nawet w niektórych przypadkach nawet jego prawidłowe uruchomienie.

Drugą ciekawostką jest występowanie dwóch wersji systemu Windows 10 – 32 bit i 64 bit. Różniły się one ilością pamięci RAM, jaką może rozpoznać Windows, gdzie w przypadku 32 bit oznacza ograniczenie do 4GB - kolejny relikt przeszłości. Ze względu na techniczne możliwości współczesnych urządzeń i wymogi stawiane przez najnowsze aplikacje należy stawiać na wariant 64-bitowy.

W naszej ocenie Windows 10 może spokojnie zagościć na dowolnym PC wyprodukowanym na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat. Mimo wszystko warto podkreślić, że dla uzyskania pełnego komfortu użytkowania z Windows 10 zalecamy aby instalacja odbyła się na dysku SSD.

Instalacja systemu Windows 10 w 2022

Dla wielu użytkowników przesiadka na nowszy system jest koniecznością. W przypadku Windows 7 wsparcie dodatkowe zakończono w styczniu 2020 roku. Właściciele Microsoft Windows 8.1 mają jeszcze nieco więcej czasu na zmianę. Wsparcie dodatkowe (głównie łatki bezpieczeństwa) potrwa jeszcze do 10 stycznia 2023 roku.

Najnowsze narzędzia z rodziny Office nie działają na poprzednich OS Microsoftu. Podobną sytuację obserwujemy także w przypadku narzędzi Adobe i Corel. Jednocześnie, coraz więcej gier będzie optymalizowanych dla narzędzi DirectX 12 nieobecnych na wcześniejszych wersjach Windows. Innymi słowy, jeśli wykorzystujecie komputer do codziennej pracy i rozrywki musicie dokonać przejścia na system operacyjny Windows 10.

Należy jednak pamiętać, że Windows 10 nie jest już najnowszym systemem operacyjnym Microsoftu. Windows 11, początkowo tworzony w kolaboracji z Intelem, szybko zdobywa uznanie wśród różnych grup odbiorców. Jest on także koniecznością w przypadku pełnego wykorzystania hybrydowej konstrukcji procesorów 12. generacji Core. Ten temat jednak zostawimy już na inny raz.