Jaki system operacyjny wybrać?

System operacyjny to podstawowy software na każdym komputerze. Bez niego hardware nie nadaje się do użytku nawet, jeżeli na dysku twardym znajdują się jakiekolwiek dane. Obecnie można jednak wybierać spośród kilku różnych systemów operacyjnych, z których największą popularnością cieszy się Windows, a tuż za nim macOS oraz Linux. Który spośród nich warto wybrać i czym się kierować? Podpowiadamy!

Od czego zacząć wybór systemu operacyjnego?

System operacyjny na komputerze powinien być przede wszystkim dopasowany do możliwości sprzętowych oferowanych przez hardware, a następnie do preferencji użytkownika. Nie ma sensu instalowanie Windows 11 Pro na komputerze, który jest wykorzystywany sporadycznie do prostych prac biurowych, tak jak mija się z celem wybór Linuxa do komputera, który ma “pociągnąć” najnowsze gry w maksymalnych detalach.

Zamiast zastanawiać się więc, jaki system operacyjny jest najszybszy, odpowiedz sobie na pytanie “co będę robił na komputerze”? Pamiętaj, że nie ma uniwersalnych OS, a najpopularniejsze systemy operacyjne wcale nie muszą sprawdzić się w Twoim przypadku.

Najlepszy system operacyjny do domu

Dla zwykłych użytkowników domowych dobrym wyborem z reguły będzie system Windows 11 w wersji Home. Zapewnia bardzo dużą kompatybilność, więc bez trybu uruchomisz na nim większość popularnych programów komputerowych. Jednocześnie został wyposażony w całą gamę rozwiązań przydatnych podczas korzystania z komputera na co dzień, jak chociażby zapora i ochrona sieci podczas przeglądania internetu, kontrola rodzicielska, bezpieczny rozruch czy kontrola dostępu Windows Hello.

Jeśli nie masz dużych oczekiwań względem możliwości komputera domowego, system operacyjny Windows możesz zastąpić też jedną z nowszych wersji Linuxa, a nawet macOS, choć warto upewnić się, czy oferują one kompatybilność z oprogramowaniem z którego korzystasz.

Dla miłośników elektronicznej rozrywki czy kinematografii znaczenie może mieć fakt, że najnowszy system operacyjny Microsoftu oraz macOS wspierają tryb HDR. Oznacza to przyjemniejszą rozgrywkę, więcej detali i bardziej żywe kolory na ekranie.

Najlepsze systemy operacyjne do komputera biurowego

Co przychodzi Ci na myśl, kiedy słyszysz komputer biurowy? Edytor tekstu i arkusz kalkulacyjny? Teoretycznie tak, w praktyce jednak wiele organizacji przechowuje na swoich dyskach dane o strategicznym znaczeniu, jak sprawozdania finansowe, umowy z kontrahentami, dane klientów czy biznesplany. Dlatego warto wybrać system operacyjny, gdzie priorytetem nie jest jedynie kompatybilność sprzętowa, ale też bezpieczeństwo.

Naszym zdaniem najbardziej uniwersalnym rozwiązaniem (jeśli nie chcesz inwestować w zaawansowane oprogramowanie szyfrujące) będzie Windows 11 Pro. Znajdziesz w nim szereg funkcji, których zadaniem jest ochrona ważnych danych. Wśród nich warto wymienić chociażby:

• szyfrowanie dysków BitLocker;
• Windows Information Protection rozdzielający dane prywatne od firmowych;
• narzędzia do wirtualizacji Hyper-V pozwalające na uruchomienie oprogramowania w bezpiecznym, odizolowanym środowisku.

Windows 11 wspiera także wielozadaniowość poprzez wirtualne pulpity, widżety czy funkcję skupienia.

Do obsługi zwykłego pakietu biurowego możesz też wykorzystać systemy Linux. Kiedy priorytetem staje się funkcjonalność i wydajność, dobrym wyborem będzie macOS. Zwłaszcza na komputerach wyposażonych w autorskie chipy Apple M3 można liczyć na spory skok prędkości oraz długi czas pracy na baterii. Z macOS skorzystają przede wszystkim osoby, które pracują równolegle na kilku wymagających aplikacjach albo zajmują się modellingiem 3D, tworzeniem muzyki lub innymi procesami o wysokim zapotrzebowaniu na moce obliczeniowe.

Jaki system do komputera gamingowego?

Komputery dla graczy to maszyny, które mają za zadanie zapewnić maksymalnie komfortową warunki rozrywki, minimalną ingerencję procesów zewnętrznych oraz możliwość cieszenia się nowymi tytułami w maksymalnych detalach. Oczywiście ograniczenia w tym zakresie nakłada przede wszystkim procesor i karta graficzna, ale co z systemem operacyjnym? Czy może on ułatwić - albo przeciwnie, utrudnić - rozgrywkę? Okazuje się, że tak!

Aktualne systemy operacyjne Windows oferują pod tym względem największe możliwości. Przede wszystkim te OS gwarantują pełną kompatybilność sprzętową. Niemal na pewno nie spotkasz się z sytuacją, kiedy konkretny tytuł działa wyłącznie na systemach Linux, ale na Windowsie już nie.

Warto też pamiętać, że Windows współpracuje ze wszystkimi generacjami DirectX. To zestaw instrukcji API, które wspomagają generowanie grafiki, efektów dźwiękowych oraz całego szeregu innych funkcji. Aktualny DirectX jest niezbędny, jeżeli planujesz grać w najnowsze produkcje. Windows 11 jest nie tylko intuicyjny w użyciu, ale oferuje też kilka udogodnień zaprojektowanych specjalnie z myślą o graczach. Nie chodzi wyłącznie o wspomniany już autoHDR, ale także:

• dynamiczne oświetlenie;
• Controller Bar;
• opcje optymalizacji dla gier otwieranych w oknach.

Linux i jego aktualizacje są darmowe, ale niestety do gier będzie to umiarkowanie dobry wybór. W sieci bez trudu znajdziesz listy tytułów, które działają oraz tych, które nie działają na Linuxie. Nawet jednak jeżeli określoną pozycję uda się uruchomić, trzeba liczyć się z różnego rodzaju zakłóceniami, wahaniami FPS (ang. Frames per Second) oraz okazjonalnymi CTD (ang. Crash to Desktop). Pamiętaj, że znakomita większość gier oferowanych na europejskich rynkach jest pisanych właśnie pod system Windows.

Jeśli chodzi o macOS, to wprawdzie oferuje on często większą wydajność niż Windows, ale niestety nie przekłada się to na doświadczenia płynące z gamingu. Podobnie jak w przypadku Linuxa, również i tutaj trzeba liczyć się z problemami dotyczącymi kompatybilności.

Słowem podsumowania - idealne rozwiązanie dla gamerów, którzy chcą czerpać maksimum przyjemności z rozgrywki to Microsoft Windows 11 w odsłonie Home lub Pro. Ta druga oferuje mocniejsze zabezpieczenia. Wspiera również znacznie mocniejszy hardware, choć akurat na potrzeby obsługi gier nie będzie to miało aż tak dużego znaczenia. Jeżeli koniecznie chcesz testować możliwości Linuxa, wypróbuj całkowicie darmowy Garuda, Kubuntu, Batocera czy Lakka. Dobrze sprawdzi się też Salient.

Jaki system operacyjny do laptopa warto wybrać? Jaki OS na starszym sprzęcie?

Jeśli szukasz systemu operacyjnego na laptopa, który ma już swoje lata, trzeba pogodzić się z rezygnacją z funkcjonalności najnowszych systemów operacyjnych. Spokojnie możesz jednak wyposażyć sprzęt w Windowsa Dziesiątkę (np. Windows 10 Home). To w pełni “dojrzały” system operacyjny, który działa już bezbłędnie i jest kompatybilny z większością programów.

Microsoft Windows z naszej oferty:

Microsoft

Microsoft Windows 11 Home

Microsoft

Microsoft Windows 11 Professional

Microsoft

Microsoft Windows 10 Home

Microsoft

Microsoft Windows 10 Professional

Użytkownikom nastawionym na konkurencyjne OS polecamy odsłony Linuxa określane jako Lite. Możliwości jest tutaj sporo, a wśród nich można wymienić chociażby takie dystrybucje, jak Tiny Core, Puppy, Sparky, antiX czy Bodhi. Być może te systemy operacyjne nie prezentują się szczególnie atrakcyjnie pod względem graficznym. Nie oferują też zaawansowanych zabezpieczeń czy udogodnień dostępu. Nadal jednak pozwalają na obsługę podstawowych programów i połączenie z internetem.

Czy warto kupować komputer z systemem operacyjnym?

Być może zastanawiasz się nad zakupem nowego sprzętu i stajesz przed dylematem - kupić go razem z systemem operacyjnym czy bez niego? W zależności do Twoich preferencji obie opcje mogą okazać się atrakcyjne.

Komputer dostępny od razu z systemem operacyjnym to duże ułatwienie. Po prostu uruchamiasz go i od razu możesz zacząć instalować kolejne programy. Ponadto odpada czasochłonna instalacja systemu operacyjnego, która może potrwać nawet godzinę lub dłużej.

Jeśli nie odpowiada Ci system operacyjny w komputerze oferowanym przez sklep, lepszym wyborem będzie zakup sprzętu bez OS. W takiej sytuacji trzeba nabyć system operacyjny w wersji pudełkowej (Box) lub z dystrybucji elektronicznej (Electronic Software Distribution). Wprawdzie oznacza to, że cały proces instalacyjny musisz przeprowadzić na własną rękę, ale korzyść jest oczywista - wybierasz taki typ systemu jakiego potrzebujesz.

Systemy operacyjne na PC - skąd masz wiedzieć, z jakiego OS korzystasz?

Jeśli nie jesteś pewien z jakiej wersji systemu operacyjnego korzystasz, można to bardzo łatwo sprawdzić. Aby sprawdzić, jaki Windows jest zainstalowany na Twoim komputerze, wykonaj następujące kroki:

• otwórz menu Start;
• wybierz panel Ustawienia, a następnie System i Informacje;
• w oknie wyświetlą się informacje na temat systemu operacyjnego.

W przypadku Linuxa sprawdź zawartość pliku lsb-release, ewentualnie wpisz w wierszu poleceń lsb_release. W przypadku systemów Apple trzeba kliknąć w menu Apple w lewym górnym rogu ekranu. Następnie wybierz polecenie Ten Mac. W polu, które się wyświetli znajdziesz nazwę systemu i jego numer wersji.

Wybór systemu operacyjnego to ważna decyzja, która przekłada się na komfort korzystania ze sprzętu. Warto ją dobrze przemyśleć, aby nie musieć w krótkim czasie niepotrzebnie wymieniać OS.